یکی از مواردی که در کوهنوردی مورد توجه قرار میگیرد محافظت از پوست بدن در برابر اشعه مخرب ماوراءبنفش یا همان UV میباشد. همانطور که پیشتر اشاره داشتیم برای محافظت و نگهداری از پوست دستان و نیز صورت میتوانیم از پمادها و کِرِمهای ضد آفتاب با شاخص حفاظتی (SPF) بالا استفاده کنید. اما سوال اینجاست که آیا هر نوع پوشش و لباسی، حتی آستینبلند قادر به جلوگیری از تابش این اشعه مضر به پوست سایر نقاط بدن میباشد یا خیر؟ به این منظور باید با استانداردی به نام UPF وکاربرد آن در تهیه لباسهای کوهنوردی آشنا شویم.
استاندارد UPF چیست؟
دانشمندان در محیط آزمایشگاه میزان اشعه UV را که از پارچه میتواند عبور کند اندازهگیری میکنند. به این منظور از یک سو این اشعه به پارچه تابیده شده و از سوی دیگر میزان عبور آن را ثبت میکنند. در نتیجه UPF شاخص درصد مقاومت هر پارچه در برابر عبور اشعه UV میباشد. بعنوان مثال اگر روی یک لباس کوهنوردی این شاخص معادل ۳۰+ درج شده باشد، یعنی پارپه این لباس ۲۹ واحد از اشعه ماوراء بنفش را جذب و تنها یک واحد آن به پوست زیرین لباس برخورد میکند (یعنی در حدود ۹۷% مقاومت) اکثر لباسهای کوهنوردی که قادر به حفاظت پوست در برابر ۹۸% این اشعه مضر هستند با شاخص +۵۰ مشخص میشوند.
چه نوع پارچههایی قادر به محافظت از پوست در برابر UV هستند؟
پارپههای نخی به دلیل وجود حفرههای فراوان گزینه مناسبی برای محافظت پوست شما نیستند. امروزه کمپانیهای ورزشی اقدام به طراحی، تولید و استفاده از پارچههایی میکنند که در برابر این اشعه مقاومت بالایی دارند. معمولا حفرههای این پارچهها یا توسط مواد رنگی مخصوصی غیرقابل نفوذ میشوند یا از ابتدا چنان بافته میشوند که راه نفوذ اشعه UV را مسدود میکنند و البته در برخی نیز از هر دو تکنولوژی استفاده میشود. این لباسها قادر هستند تا ۹۸% اشعه UV را فیلتر و مانع از برخورد آن با پوست بدن شما شود، از لحاظ قیمت نیز این نوع پارچهها تفاوت عمدهای با پارچههای معمولی ندارند.
پینوشت:
نتیجه تحقیقات بیانگر این نکته بودهاند که استفاده از لباس هایی با پوشش ۱۰۰% نخ برای کوهنوردی، بویژه در روزهای تابستان مناسب نیستند، در واقع این نوع پارچهها به علت جذب عرق و رطوبت، هم موجب ایجاد حس سرما میشوند و هم به دلیل نوع و ساختار بافت موجب عبور مقدار زیادی از اشعه UV و برخورد آن با سطح پوست بدن شما میشوند؛ همچنین بهتر آن است که هنگام خرید شلوار و لباس، حتما از شاخص UPV آن مطلع شوید. نکتهای که ممکن است در اینجا موجب ایجاد تعارض شود آن است که چنین پوششهایی با ایزوله کردن بدن شما موجب عدم برخورد نورخورشید با بدن و در نتیجه اخلال در فرایند جذب ویتامین D میشود. در جواب باید گفت که مدت زمان مجاز برای قرار گرفتن در برابر نور خورشید و بدون استفاده از اینگونه ابزار محافظتی، زمانی ما بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه است و متاسفانه پس از این مدت بدون استفاده از ابزار محافظتی، شما به سوی ایجاد بیماریهای پوستی خطرناک به پیش میروید.