قله‌ تخت‌سلیمان، در مرکز چین‌خوردگی بلند و طولانی رشته‌ای به همین نام در ارتفاع ۴۶۵۹ متر از سطح دریا (در البرز شمالی) واقع شده‌است. این قله از شمال به قلل دندان‌اژدها و سیاه‌گوک و از جنوب به قله شانه‌کوه و گرده آلمان‌ها و در نهایت به خرسان‌ها و علم‌کوه ختم می‌شود. از سوی غرب به یخچال‌های بزرگ اسپیلت و هفت‌خوان و از سمت شرق به میان سه‌چال و کمی نزدیک‌تر به برف‌چال‌ها و یخچال‌های پاتخت می‌رسد. ساختار منطقه سنگی و یخچالی است. سنگ‌های منطقه بسیار ریزشی بوده و بیشتر مسیر پیمایش سنگلاخی است.
مهم‌ترین مسیرهای صعود به قله تخت‌سلیمان: ۱- مسیر شمالی: سرچال – رستم‌نیشت – سیاه‌گوگ جنوبی- دندان‌اژدها – قله تخت سلیمان ۲- مسیر جنوبی: پناهگاه سرچال – مسیر تخت‌چال یا منطقه علمچال – گردنه شانه‌کوه – صعود یال جنوبی – قله تخت سلیمان ۳- مسیر غربی: دره سه هزار – گردنه شانه‌کوه – یال جنوبی – قله تخت سلیمان
سه شنبه ۱۶ مرداد ساعت۱۲:۳۰ شب با تعداد ۱۸ نفر از همنوردان شرکت کننده در برنامه صعمود به قله تخت سلیمان به سمت چالوس حرکت کردیم. پس از رسیدن به سه راه عباس آباد به سمت کلاردشت مسیرمان را ادامه دادیم. ساعت ۸ صبح بعد از گذشتن از قرارگاه رودبارک با مینی بوس مان به قرارگاه ونداربن رسیدیم.
بیشتر مسیر روستای رودبارک تا ونداربن خاکی است، و امکان تردد برای اتوبوس وجود ندارد اما برای وانت نیسان و مینی‌بوس و خودروی شخصی امکان پذیر است. مجتمع کوهستانی ونداربن بسیار مجهز و تمیز است و امکانات مناسبی برای پخت و پز، نظافت و… را دارد. بعد از صرف صبحانه در محوطه مجتمع همنوردان برای برای شروع صعود آماده شدند.
پیمایش تیم به سمت پناهگاه سرچال ساعت ۹:۱۰ صبح روز چهارشنبه بعد از انجام حرکات کششی با گامی آرام و پیوسته آغاز شد. مسیر کلی پیمایش حرکت از پناهگاه ونداربن به پناهگاه سرچال به سمت جنوب و جنوب غربی است و تمام مسیر تا پناهگاه پاکوب است. در ابتدای مسیر از کنار رودخانه سرداب حرکت کردیم و بعد از نیم ساعت به یک پل چوبی رسیدیم که یک دوراهی و یک تابلوی راهنمای زرد رنگ بود که جهت حرکت به سمت سرچال را نشان می‌داد. برای دسترسی به مسیر سرچال از سمت غرب رودخانه مسیر را ادامه دادیم و بعد از حدود ۱۵ دقیقه به یک پل چوبی دیگر رسیدیم که دوباره از عرض رودخانه عبور کردیم.
کم‌کم دیواره‌های سنگی کوه‌های اطراف منطقه را احاطه می‌کردند و بافت متفاوت کوهستانی منطقه مشخص می‌شد. پاکوب مسیر کاملا مشخص بود و شیب ملایمی داشت ساعت ۱۰:۴۵ دقیقه در کنار کشتی سنگ به ارتفاع ۲۷۰۰ توقف و استراحت کردیم. بعد از کشتی سنگ نیز یک تابلو زرد رنگ وجود داشت که جهت حرکت به سمت سرچال را نشان می‌داد. پاکوبی را که از بالای کشتی سنگ شروع می‌شد را ادامه دادیم. بعد از کشتی سنگ کمی به شیب مسیر افزوده شد. شیب منطقه پیت‌سرا (بالای کشتی سنگ)، تا کنگلک پایین ملایم است. بعد از آن با پیمایش‌های تراورسی به کنگلک بالا رسیدیم. با عبور از این منطقه یال لیزونک دیده می‌شود. در منطقه کنگلک بالا یک چشمه آب وجود دارد که با لوله هدایت شده‌است. در منطقه زیرین لیزونک یک یخچال طبیعی وجود دارد و در مسیر رسیدن صدای جاری بودن آب از زیر سنگ‌ها شنیده می‌شود.
به‌طور کلی منطقه پرآب است. نقاط کلیدی برای برداشت آب قرارگاه ونداربن، چشمه کنار کشتی‌سنگ، چشمه کنار کنگلک بالا (کنار گوسفندسرا) که آب کمی در این زمان داشت. پناهگاه سرچال (آب چشمه از طریق لوله به کنار پناهگاه منتقل شده است) بنابر اعلام برخی از همنوردان سال قبل آب بسیار کمی داشت.
بعد از کنگلک بالا شیب مسیر افزایش می‌یابد و سرعت تیم کاهش پیدا می‌کند. منطقه بعد از لیزونک را پیشانی علم می‌گویند که شیب مسیر نفس‌گیر می‌شود و بعد از عبور از این منطقه، تا پناهگاه سرچال شیب مسیر ملایم می‌شود. تمامی ۳۴ نفر گروه ساعت ۱۵:۴۵ به پناهگاه سرچال رسیدند. تا پناهگاه سرچال آنتن‌دهی موبایل خیلی خوب است. بعد از پناهگاه هم در صورتی که در ارتفاعات قرار بگیریم احتمال آنتن‌دهی وجود دارد.
پناهگاه سرچال دارای امکاناتی چون تخت، آب، برق (با سیستم انرژی خورشیدی) و سرویس بهداشتی است. پس از درست کردن غذا برای شام و خوردن آن خیلی زود به استراحت پرداختیم. برنامه روز پنجشنبه ساعت ۵:۱۵ دقیقه صبح بعد از انجام حرکات نرمشی و کششی آغاز شد. ابتدای مسیر پاکوب مسطح با شیب ملایم دارد اما بعد از حدود ۱۵ دقیقه پیمایش، بافت مسیر به‌طورکامل تغییر می‌کند و مسیر سنگی می‌شود. گروه بعد از میان سه‌چال و پاتخت در یک مسیر با شیب ملایم و سنگی به علم‌چال در ارتفاع ۴۲۰۰متری رسید. در واقع قله میان‌سه‌چال را به صورت نیم‌دایره‌ای دور می‌زنیم. ساعت ۷:۱۵ به منطقه علم‌چال به ارتفاع ۴۲۰۰ متری رسیدیم و استراحت کوتاهی داشتیم. در اینجا یکی از همنوردان بدلیل درد در ناحیه پا با هماهنگی سرپرست به سمت پناهنگاه سرچال بازگشتند.
بعد از علم‌چال پیمایش دامنه‌های سنگی و تیغه‌ای منتهی به شانه‌کوه را شروع کردیم. در جنوب این منطقه دیواره و یخچال علم‌کوه و در ارتفاع بالاتر قله علم‌کوه قابل مشاهده است. بعد از گردنه (زین اسبی) شانه‌کوه جهت مسیر به سمت شمال غرب تغییر می‌کند به شکلی که پشت به دیواره علم‌کوه مسیر را ادامه دادیم. ساعت ۱۱:۳۰ دقیقه به قله شاه کوه رسیدیم. در این بخش به دلیل ریزشی بودن یال وسیع منتهی به قله تخت‌سلیمان تقریبا مسیر پاکوبی وجود ندارد و با توجه به سنگ‌چین‌هایی که به طور پراکنده برجای مانده است می‌توان مسیر را پیدا کرد.
در این بخش از مسیر گروه درگیری با سنگ بیشتری پیدا کرد. سنگ‌های منطقه بسیار بزرگ و غلطان هستند. با توجه به خطر ریزش سنگ و برخورد با نفرات پایین‌دست گروه، حرکت آرام‌تر و با پیوستگی بیشتر انجام شد. ساعت ۱۴:۴۰ دقیقه به اتفاق ۱۷ نفر از همنوردان به قله تخت سلیمان رسیدند.
بعد از کمی استراحت روی قله، گرفتن عکس های دسته جمعی و خواندن سرود قله، ساعت ۱۵:۱۵دقیقه مسیر برگشت را آغاز کردیم. به دلیل ریزشی بودن مسیر رفت، تصمیم بر این شد که برگشت را از مسیر دیگری که شرایط مناسب‌تری دارد ادامه دهیم. اما متاسفانه مسیر درست انتخاب نشد و مجبور به برگشت شدیم. مسیر برگشت بسیار ریزشی و سنگلاخی بود. به همین دلیل تا مجاورت یخچال ارتفاع کم کردیم و بعد در راستای جنوب شرق و به سمت گردنه شانه‌کوه حرکت کردیم. با توجه به فشار زیادی که در این بخش از مسیر به اعضای تیم وارد شده بود، توقف کوتاهی در پایین یال منتهی به گردنه شانه کوه داشتیم و بعد شیب تند دامنه سنگی و ریزشی شانه‌کوه را سمت به شرق ادامه دادیم.
بعد از ساعاتی به یال شانه‌کوه رسیدیم و از آن جا به سمت علم‌چال ادامه دادیم. ساعت ۲۰:۲۰ به علم‌چال رسیدیم. با توجه به تاریک شدن هوا، اعضای گروه از هدلامپ برای ادامه پیمایش استفاده کردند. لازم به ذکر است برای رسیدن به پناهگاه سرچال باید از سنگ‌چین‌ها به عنوان راهنما استفاده کنیم.
در نزدیکی پناهگاه با استقبال عده‌ای از همنوردان مواجه شدیم که به دلیل تاخیر تیم ما نگران شده بودند و به سمت علم‌چال حرکت کرده بودند. در نهایت ساعت ۲۳:۱۰ همه ۱۷ عضو تیم به پناهگاه سرچال رسیدند و پس از صرف شام به استراحت پرداختند.
خوشبختانه در طی سه‌روز حضور در منطقه، هوا کاملا صاف بود. روی قله تخت سلیمان هم تغییر شرایط جوی خاصی نداشتیم. به دلیل واقع شدن این قله در کنار یخچال‌های بزرگ طبیعی، به طور کلی دمای منطقه پایین است.
روز جمعه پس از خوردن صبحانه ساعت ۹ صبح با حضور ۱۸ نفر از همنوردان در یک هوای بسیار خوب به سمت قرارگاه ونداربن حرکت نمودیم. کل مسافت پیمایش شده برای صعود و فرود از قرارگاه ونداربن تا قله تخت‌سلیمان ۲۷ و نیم‌کیلومتر شد. ساعت ۱۳:۱۰ به قرارگاه ونداربن رسیدیم و در آنجا نهارمان را خوردیم و جلسه پایانی برای مطرح شدن انتقادات و پیشنهاد برگزار شدن و پس از اتمام آن سوار مینی بوس شدیم و به سمت رشت حرکت کردیم.
محمود داوری

مرداد ۱۳۹۸