سُماموس یا قله سمام نام قله‌ای به ارتفاع ۳۶۸۹ متر، مرتفع‌ترین قله مشرف به دریای خزر و بلندترین قله استان گیلان است. صعود به این قله از چندین مسیر امکان‌پذیر است که مسیر شرقی از روستای جواهرده و شمالی از روستای جواهردشت معمول‌تر است. در گذشته قله شاه‌معلم به عنوان بلندترین قله استان شناخته می‌شد. ولی با توجه دقیق به تقسیمات کشوری، متوجه می‌شویم این قله سماموس است که باید بام استان گیلان قلمداد شود.

سُماموس در محدوده رشته کوه های البرز غربی، مرتفع‌ترین قله مشرف به دریای خزر و بلندترین قله استان گیلان است که در جنوب کلاچای و رامسر، مرز جنگل های شمال و دره اشکور قرار دارد. این قله در شرقی ترین قسمت استان گیلان (هم‌مرز با استان مازندران) در شهرستان رودسر قرار دارد و روستاهای جواهرده (رامسر)، جنت‌رودبار، چورتی (سادات‌شهر)، جواهردشت (کلاچای)، کاک‌رود و پرچ‌کوه (رحیم‌آباد) در نزدیکی آن واقع شده اند.
نام سماموس به معنی زیر آسمان می باشد. این کوه آسمانی مانند جزیره ای است که جنگل های بسیاری آن را احاطه کرده اند. این جنگل ها تا ارتفاع حدود ۲۰۰۰ متر پیشروی کرده اند و از آنجا به بعد این سبزی و چمن زارها هستند که جای درختان جنگلی را می گیرند. در ارتفاع ۳۰۰۰ متر به بعد هم صخره و سنگ و یال و برف چال های فصلی اند که صعود این قله را هرچه زیباتر و متنوع تر می کنند.

همیشه اجرای برنامه های شاخص زمستانه دغدغه های خاص خود را دارد. برای اجرای برنامه سماموس در تاریخ ۱۹ و ۲۰ بهمن ماه، برنامه ریزی ها از چند هفته قبل آغاز گردید. یک هفته قبل از اجرای برنامه، شناسایی از برنامه توسط دو نفر از همنوردان برای تسلط بیشتر در راهنمایی انجام شد.

با توجه به پیش بینی های هواشناسی از سایت های مختلف، هوای روز شنبه بیستم بهمن ماه برفی و برای صعود نامناسب بود، بنابراین هیات مسئولین گروه تصمیم به اجرای برنامه سماموس به صورت یکروزه نمود. بامداد پنج شنبه شب ساعت ۱۲ در محل قرار همیشگی گروه جمع شدیم. بیشتر از همنوردان شرکت کننده در برنامه، اعضاء و همنوردانی بودند که برای بدرقه آمده بودند، این مسئله باعث دلگرمی بیشترمان شد.

متاسفانه مینی بوس با تاخیر در محل قرار حاضر شد. خلاصه ساعت ۱۲:۳۰ دقیقه بعد از گرفتن عکس دسته جمعی با یک دستگاه مینی بوس از رشت به سمت رامسر حرکت کردیم. دوستان همنوردی که در شهرهای سمت شرق گیلان ساکن هستند، در شهرهای کوچصفهان، آستانه و لنگرود سوار مینی بوس شدند.

ساعت ۴:۴۰ دقیقه صبح روز جمعه ۱۹ بهمن به روستای جواهرده رسیدیم. بارش برف روزهای اخیر، روستا را سفید پوش کرده بود. بعد از خوردن صبحانه در مینی بوس که توسط کمیته زحمتکش تدارکات گروه تهیه شده بود و بعد از جمع و جور کردن وسایل و تجهیز کردن خود برای اجرای یک برنامه جدی زمستانه، ساعت ۵:۵۰ دقیقه بعد از صحبت های سرپرست برنامه و معرفی عوامل اجرایی و صحبت های راهنمای برنامه در مورد زمانبندی صعود و انجام چند حرکت کششی، حرکت خود را با گام آرام و پیوسته از روستای زیبای جواهرده که برف زیبای اش را دوچندان کرده بود، آغاز نمودیم.

دو نفر از همنوردان خوب گروه همطناب صومعه سرا در روستای جواهر ده به ما پیوستند.  با تعداد ۱۸ نفر از همنوردان در هوایی که برخلاف انتظار خیلی سرد نبود، به سمت قله سماموس رهسپار شدیم. در انتهای روستا جایی برای برداشتن آب وجود دارد، در آنجا آبی نوشیدیم و از روستا خارج شدیم.

در ابتدا شیب مسیر ملایم و راه پاکوب باریک می باشد. یکی از نکات جالب این برنامه اینست که همواره در صعود، روستای زیبای جواهر ده در پشت مان می باشد. تا قبل از این صعود، وصف زیبایی های روستای جواهرده و مسیر زیبای سماموس را در فصل تابستان شنیده بودیم ولی به راستی که زیبایی های فصل زمستان آن نیز نه تنها کمتر از تابستان نیست بلکه در جاهایی به قدری زیباست که نگاه به آن ذوقی وصف ناپذیر در ما به وجود می آورد.

پس از دو و نیم ساعت کوهپیمایی به دشت تقریبا بزرگ و مسطحی می رسیم و دقایقی را در آنجا استراحت کردیم. هوا بسیار مناسب برای صعود، همنوردان شرکت کننده در برنامه نیز بسیار با روحیه و باانگیزه برای صعود به قله سماموس بودند. فقط تنها نکته ای که کمی باعث خستگی شده بود، خواب کم شب قبل بود. بدلیل نزدیکی مسافت رشت به رامسر، فرصت برای استراحت برای همنوردان کم بود ولی شوق صعود به قله این نکته را از یادمان برد و با عزمی راسخ مشغول صعود این قله زیبا شدیم. هر از چند گاهی یکی از همنوردان خوش صدا آواز زیبای گیلگی برایمان می خواند که انرژی مضاعفی در ما به وجود می آمد.

از روی یالی که به طرف سیاهکند می رفت و دره جواهر ده را در سمت راست خود داشت بالا می رفتیم، وزش باد ملایمی هر از چندگاه  ما را همراهی می کرد. ساعت ۱۰:۴۰ دقیقه به جاده ای رسیدیم که پوشیده از برف بود. پس از استراحتی کوتاه به حرکتمان ادامه دادیم و پس از یک و نیم ساعت کوهپیمایی در آن هوای بسیار خوب به خط الراس رسیدیم. زیبایی هایی منطقه با ارتفاع گرفتن همچنان بیشتر نمایان میشد.

ساعت ۱۴:۵ دقیقه به قله کوچک سماموس رسیدیم. دقایقی بود که باد شروع به وزیدن کرده بود. سرود قله را به اتفاق خواندیم و عکس دسته جمعی روی قله را گرفتیم و پس از آن همنوردان لحظات خوب خود را به اتفاق ثبت نمودند. به دلیل هوای خیلی سرد روی قله سریعا به سمت پایین بازگشتیم.

هوا رفته رفته سرد و از نور آفتاب کاسته میشد. پس از نیم ساعت در مکان مناسبی برای دقایقی توقف نمودیم تا لقمه نهاری را که کمیته تدارکات گروه تهیه نموده بود را بخوردیم و بلافاصله بدلیل سرمای هوا به سمت پایین رهسپار شدیم. ساعت ۱۸:۲۰ دقیقه بود که به روستای جواهرده و پای مینی بوس مان رسیدیم. پس از خوردن چای گرم در مغازه ای در آن روستا با دوستان خوب باشگاه همطناب صومعه سرا خداحافظی کردیم و سوار مینی بوس شدیم.

در مینی بوس جلسه پایانی پیشنهادات و انتقادات برگزار شد. دوستان همنورد نکات و نظرات خود را در مورد اجرای برنامه گفتند و پس از خواب عمیقی ساعت ۱۰:۲۰ دقیقه به شهر رشت رسیدیم.

سامره داشاد

زمستان ۱۳۹۷