طبق باورهای مردم منطقه، شاه معلم نام فرد عابدی بوده است که برای اشراق و سیرو سلوک عارفانه در سالیان دور به این رشته کوهها پناه آورده بود و در این مناطق به شناخت عمیقی دست یافت. این استاد زاهد در قله این کوه زندگی می کرد و پس از مرگ نیز طبق وصیتش او را در قله بلندترین رشته کوه آن منطقه به خاک سپردند از این رو این قله برای روستاییان جنبه های مقدسی نیز دارد.
نام سمبلیک قله شاه معلم که از دو واژه شاه و معلم تشکیل یافته است یادآور دو حقیقت مهم در مورد این قله می باشد نخست واژه شاه که نشان برتری و بلندی است و دیگر معلم است که تداعی کننده آموزش راه و رسم زندگی در کوهستان می باشد مسیر های صعود به این قله به دلیل اقلیم خاص و طول مسافت های آن تجربیات بسیاری برای آموزش به کوهنوردان دارد. صعود به شاه معلم از شهرک ماسوله آغاز و دارای دو مرحله می باشد.
مرحله اول از شمال شرقی ماسوله و به سمت امامزاده ابراهیم شهرک ماسوله ادامه می یابد. در این امام زاده صبحانه صرف می شود و کوهنوردان از آب چشمه گوارای آن استفاده می کنند که در ادامه، مسیر خود را بالای امام زاده و به سمت چپ می پیمایند که در غرب دامنه شیب دار منطقه «داره سر» است حرکت نموده تا به گردنه «قلعه بن» برسند این مسیر پوشیده از درختچه های بومی است اولین منطقه مسکونی ییلاقی در این سمت قرار دارد که آن را با نام «لشگرگاه» می خوانند.
منطقه خارند هم کمی بالاتر از لشگر گاه واقع گردیده است در این دو دشت کوچک نزدیک به هم دو طایفه روستایی ۶ ماه سال را برای علوفه دادن به دام های خود در آن سپری می کنند. این مناطق زیبا که چشم انداز زیبایی نیز رو به دیواره عظیم کوله بار و خط الراس جنوب غربی ماسوله دارد، استراحتگاه موقتی مناسبی برای کوهنوردان محسوب می گردد. حدود نیم ساعت پس از عبور از خارند به جاده ماسوله و دولیچال برخورد می کنیم که در آنجا مرحله اول صعود به شاه معلم به پایان می رسد.
مرحله دوم صعود از سه مسیر انجام می گیرد: ۱- ( مسیر پناهگاه ) جبهه شمالی: این مسیر نسبت به دو مسیر دیگر طولانی تر ولی مستقیم تر و با شیب ملایم تری می باشد. غالب صعودهای ۲ روزه شاه معلم از این مسیر صورت می گیرد به این صورت که روز اول تا پناهگاه که پای قله قرار دارد صعود انجام می شود و روز دوم به قله صعود می شود و به ماسوله باز می گردند.
۲ – مسیر خط الراس (جبهه شرق): این مسیر به دلیل اشراف به هر دو منطقه شمالی و جنوبی خط الراس زیباترین مسیر صعود به شاه معلم است. بعد از جاده و رسیدن به کلبه های دوریکله صعود کنندگان که قصد صعود از این مسیر را دارند مسیر خود را به سمت شمال خط الراس ادامه می دهند در حالی که مسیر پناهگاه به سمت راست می پیچد بعد از رسیدن به خط الراس حرکت از روی خط الراس تا قلل شاه معلم ادامه می یابد.
۳- مسیر دولیچال (جبهه جنوبی): پس از رسیدن به جاده، راه را ادامه می دهند تابه کارگاه راه سازی و منطقه دولیچال برسند این مسیر پرشیب تر بوده و به دلیل ریزش سنگ و وجود شن اسکی دشوارتر به نظر می رسد. پس از صعود از منطقه دولیچال به سمت راست منحرف شده تا از دره ای که به زیر قله اول ختم می شود صعود ادامه می یابد در زمستان این مسیر بهمن خیز می باشد. گروه های کوهنوردی که قصد صعود آسانتری را به شاه معلم دارند با ماشین تا کارگاه راه سازی دولیچال می آیند تا از آنجا صعود خود را از این قله مرتفع آغاز کنند. (منبع: سایت مرجع کوهنوردان)
پنج شنبه پانزدهم تیرماه ۹۶، آخرین برنامه آمادگی برای اجرای برنامه شاخص تابستانه مان را طبق تقویم ورزشی گروه سپهر آغاز نمودیم. براساس تصمیمات جلسه برنامه ریزی برای اجرای این برنامه، تصمیم برآن شده بود که برای هم هوایی بهتر کیسه خواب با خود ببریم و ساعاتی را در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی بر روی قله بخوابیم.
ساعت ۱۶ عصر روز پنج شنبه در محل شهرک اندیشه جمع شدیم. مینی بوس ها سر وقت آمده بودند. دوستان همنورد یکی پس از دیگری به پای مینی بوس می رسیدند. مسئول تدارکات گروه، غذای جمی که برای شام و صبحانه فردا به صورت لقمه تدارک دیده بودند را بین اعضای شرکت کننده در برنامه توزیع نمود و سپس به دستور سرپرست سوار بر مینی بوس شدیم.
ساعت ۱۶:۳۰با تعداد ۳۷ نفر و بوسیله دو دستگاه مینی بوس به سمت شهرک تاریخی ماسوله حرکت نمودیم. هوا ابری بود. بین فومن و ماسوله بودیم که باران بصورت نم نم شروع به باریدن کرد و آرام آرام نم نمه هایی از نگرانی در دلهایمان برای شبمانی بر روی قله در دلهامان شکل گرفت.
ساعت ۱۸:۵ دقیقه بود که به بالای شهر ماسوله رسیدیم. متاسفانه گازوئیل یکی از مینی بوس ها تموم شد!! به اجبار آن مینی بوس دیگر هم توقف نمود تا چاره ای بیاندیشیم.
متاسفانه در چند برنامه اخیر مینی بوس ها و راننده مینی بوس ها با مشکلاتشان روی زمان بندی برنامه ها تاثیر زیادی گذاشتند، بدین ترتیب در جلسه بررسی برنامه شاه معلم تصمیم گرفتیم تا با مسئول هماهنگی راننده مینی بوس ها صحبت جدی نماییم.
دقایقی آنجا منتظر ماندیم تا راننده مینی بوس برای تهیه گازوئیل به شهر ماسوله برود. هوا همچنان بارانی و کمی سرد بود. پس از گذشت نیم ساعت بر حسب اتفاق یک ماشین تانکر گازوئیل از آنجا در حال رد شدن بود. با کمک دوستان همنورد گازوئیل خریداری شد و با راننده تماس گرفتیم تا برگردد.
خلاصه پس از معطلی ۳۵ دقیقه ای سوار بر مینی بوس ها شدیم و به سمت خارند حرکت نمودیم. ساعت ۱۹:۳۰ دقیقه بود که به منطقه خارند رسیدیم. با تصمیم سرپرست برنامه شبمانی روی قله شاه معلم بخاطر شرایط آب و هوایی منتفی شد و کیسه خواب هایمان را در صندوق عقب یکی از مینی بوس ها گذاشتیم.
ساعت ۲۰ پس از صحبت های سرپرست برنامه و معرفی عوامل اجرایی برنامه و انجام حرکات نرمشی و کششی، صعودمان را با عبور از چند پله نرده ای و کنار درخت زیبا معروف کنار نرده آغاز نمودیم.
هوا همچنان بارانی به صورت نم نم بود. با گامی آرام و پیوسته از کنار سنگچین هایی که مسیر قله را نشان می دهند، گذشتیم. ساعت ۲۱:۱۰ دقیقه بود که در قسمت انتهایی شیب دوریکله برای ۳-۴ دقیقه استراحت نمودیم تا آبی بنوشیم.
پس از استراحتی کوتاه مسیرمان را در آن پاکوب مشخص ادامه دادیم. از اینجا تا ابتدای خط الراس بر شیب مسیر افزوده می شود. ما همچنان با گامی آرام به مسیرمان ادامه می دادیم. هر از چند گاه از گوشه هایی از صف صدای خواندن شعری زیبا بلند میشد که سختی های کوهپیمایی بر روی شیب را از خاطرمان میبرد.
ساعت ۲۲:۲۰ دقیقه بود که پس از عبور از شیب انتهایی شیب دورگله، و قسمتی اندکی از خط الراس، برای دقایقی استراحت نمودیم. استراحت بعدی در اواسط خط الراس در ساعت ۲۳:۳۰ دقیقه بود. ساعت ۴۰ دقیقه بامداد بود که به منطقه پاگرد قله شاه معلم رسیدیم و دقایقی را در آنجا استراحت نمودیم.
یکی از همنوردان به دلیل مشکل جسمی به دستور سرپرست گروه در آنجا ماند و برای اینکه تنها نباشد یکی دیگر از همنوردان بصورت داوطلبانه تصمیم گرفت، همراه او بماند با اینکه توانایی صعود قله را داشت و بسیار آماده بود. این نوع رفتارها و برخورد با این نوع مسایل باعث خوشحالی می شود. جای بسی خوشحالی است با اینکه روز به روز شکل کوهنوردی رنگ های مختلف به خود می گیرد ولی باز شاهد این برخوردها که سرشار از ارزش های انسانی هست، می شویم.
ساعت ۱:۲۵ دقیقه بود که پس از عبور از کنار تیرک های شناسایی مسیر تا قله، به قله زیبای شاه معلم رسیدیم. برخلاف انتظار هوای روی قله خوب بود و اتفاقا مناسب برای شبمانی. ولی ما کیسه خوابهامان را پایین گذاشته بودیم. پس از گفتن خسته نباشید به یکدیگر و گرفتن عکس های دسته جمعی و خواندن سرود قله، ساعت ۲ به سمت پایین بازگشتیم.
ساعت ۲:۴۰ دقیقه به پاگرد رسیدیم سرپرست برنامه ۲۰ دقیقه را برای استراحت در آنجا در نظر گرفت. ساعت ۳:۱۰ دقیقه بودیم که پس از استراحت به سمت پایین حرکت نمودیم. دوباره با باران مواجه شدیم. با گامی آرام به سمت پایین رهسپار بودیم.
ساعت ۶ بود که برای اجرای یک برنامه فرهنگی خیلی کوتاه برای دقایقی توقف نمودیم. ساعت ۷ بود که به خارند رسیدیم. بدلیل بارانی بود هوا از برگزاری جلسه پایانی در انتهای برنامه صرف نظر کردیم و قرار شد در هر کدام از مینی بوس ها جلسه مجزا برگزار شود و نظرات به جلسه هیات مسئولین انتقال یابد.
متاسفانه مینی بوس ها بخاطر شرایط بد جاده و بارندگی نتوانستند تا خارند بیایند و ما مجبور شدیم قسمت زیادی از جاده را به سمت پایین برویم. پس از طی مسافتی زیاد بالاخره به مینی بوس ها رسیدیم و سوار بر آن ها به سمت رشت حرکت کردیم. در مینی بوس جلسه پایانی برای مطرح شدن انتقادات و پیشنهادات نسبت به این برنامه برگزار شد و پس از اتمام جلسه پایانی همه در خوابی عمیق فرو رفتیم.
کمیته فنی گروه کوهنوردی سپهر