یکی از آسیب های اشعه ماورا بنفش در کوهستان به ویژه در روزهای برفی، چشم است. یکی از بیمارها و آسیب های چشمی برف کوری است.
سوختگی یا برف کوری چیست ؟
هنگام راه رفتن در برف یا یخچالهای کوهستان بدون محافظت کردن از چشم، چشم در معرض تابش شدید اشعه ماورا بنفش قرار میگیرد، و آنگاه چشم به شکل موقت دچار سوختگی یا همان برف کوری شده که این حال گرچه موقتی است ولی دردناک است و در این حالت سطح چشم شما یا همان قرنیه ملتهب شده است.
اغلب کوهنوردان این خطر را تنها در روزهای آفتابی جدی میگیرند اما احتمال بروز این حالت و سایر موارد در هوای ابری هم وجود دارد.
علایم برفکوری
اولین علایم این ناراحتی به شکل سوزش چشم خود را نشان می دهد اما تاثیر کامل آن حدود ۸ ساعت پس از سوختگی خود را به طور کامل نشان خواهد داد که در این مرحله چشم شما قرمز شده و حس می کنید که روی چشم شما اتو گذاشته اند این حالت به مرور پس از حدود ۳۶ ساعت از بین می رود.
دکترهرمز شمس، دبیر انجمن چشم پزشکی ایران در این باره می گوید: میزان تشعشع نور یا همان تابش و بازتابش در مناطق کوهستانی و برفی چند برابر اشعهای است که در شرایط غیر برفی بازتاب می شود. بنابراین با نگاه کردن مستقیم به برف، به خصوص در آب و هوای آفتابی، اشعه ماورای بنفش زیادی وارد چشم می شود که می تواند برای چشم زیانبار باشد، به طوری که اشعه ناشی از بازتابش برف می تواند باعث زخم قرنیه شود که به این پدیده برف کوری گفته می شود.
کراتیت سطحی یا همان زخم قرنیه، اغلب دو طرفه و دردناک است و انسان قادر به بازکردن چشم نیست. چشمها قرمز می شود و اشک ریزش فراوان دارند. در برخی افراد نیز احتمال خشک شدن چشم و احساس وجود شن در آنها، کم شدن دید و مات بودن تصاویر، دردناکی حرکات چشم، حساسیت به نور و تورم در پلک به وجود می آید.
درمان برفکوری
۱- بهترین درمان برف کوری بستن چشمها و استراحت برای ۲۴ ساعت است.
۲- با تجویز پزشک می توان از قطرههای ضدعفونی کننده مانند سولفاستامید استفاده کرد. فراموش نکنید که در چنین مواردی هرگز نباید از قطرههای بیحس کننده مانند تتراکایین و یا کورتیکویید استفاده کنید.
۳- برای سرعت بخشیدن به درمان و کاهش درد، روی چشمهایتان دستمالی سرد و خیس، اصطلاحاً کمپرس و یا سیبزمینی خام رنده شده قرار دهید.
۴- می توانید برای کم شدن درد از داروهای خوراکی مسکن مثل پروفن استفاده نمایید. و سعی کنید تا جای ممکن چشم تان را تا بهبودی بسته نگه دارید تا با برخورد مجدد نور ملتهب نشود.
۵- استراحت در محیط تاریک، به طور مثال در چادر کوهنوردی و اجتناب از مالش چشم نیز در بهبود برف کوری مؤثر است.
۶- برای پیشگیر از برفکوری باید در کوهستان از عینک مناسب استفاده کنید.
این آسیب هیچ عوارض بعدی نخواهد داشت و پس از گذشت زمان بهبودی حاصل می شود. البته اگر التهاب قرنیه در اثر عوامل دیگری مانند عفونتهای میکروبی چشم باشد، درمان کاملاً متفاوت است.
انتخاب عینک مناسب
دکتر شمس برای اسکیبازان و کوهنوردان نیز استفاده از عینکهای ضد انعکاس نور و تیره رنگ را توصیه میکند.
درباره استفاده از عینک برای مقابله با برف کوری به چند نکته باید توجه کرد. نخست اینکه شیشههای عینک باید دارای لایه ضد اشعه فرابنفش باشد. بنابراین تنها تیره بودن شیشه عینک نمی تواند شاخص درستی برای مناسب بودن عینک باشد، زیرا عینکهایی که فقط دارای شیشه تیره هستند و از لایه محافظ بی بهرهاند، موجب گشاد شدن مردمک چشم می شوند و در نتیجه میزان بیشتری از تابش را دریافت می کنند.
همچنین در انتخاب عینک، تنها به فرم ظاهر آن توجه نکنید، زیرا عینک مناسب باید تمام چشم را بپوشاند و در قسمتهای کناره نیز پوشش داشته باشد. نکته دیگر اینکه عینک باید از لحاظ ضد اشعه بودن دارای استاندارد باشد و ۹۹ تا ۱۰۰ درصد اشعه را جذب کند. برای تمیز کردن این نوع از عینکها هم حتماً از دستمالهای مناسب استفاده کنید، زیرا دستمالهای غیر استاندارد می تواند به لایه ضد اشعه عینک آسیب برساند و خاصیت ضد اشعه بودن عینک را کم کند.
دکتر حسن رزمجو، متخصص چشم، معتقد است استفاده از عینک دودی طبی در فصل زمستان دو خاصیت دارد؛ هم محافظ چشم در برابر نور زننده خورشید است و هم مانع ورود سرما به درون چشم می شود. بیشتر مردم فکر میکنند کاربری عینک دودی، محدود و مخصوص به فصل تابستان است، درصورتی که استفاده از آن در این فصل برای جلوگیری از تاثیر سوز سرما و به دنبال آن التهاب استخوان های دور چشم، توصیه می شود.» بهترین رنگ زمینه برای عینک های دودی طبی از دید این متخصص چشم پزشکی، زمینه کرمی، قهوه ای و خاکستری است.
اگرچه زمستان با برف و سوز و سرما شناخته می شود اما اشعه ماورا بنفش در این فصل برفی نیز کار خود را می کند و نباید آن را دست کم گرفت. آفتاب زمستانی را جدی بگیرد.
منبع: سلامت نیوز