راه تنفسی میتواند از داخل (مثلاً در اثر گیر افتادن شیء در حلق) یا از خارج بسته شود. علل اصلی انسداد عبارتند از:
• فرو دادن یک شیء خارجی مثل غذا یا دندان مصنوعی (خفگی)
• انسداد در اثر خون یا مواد استفراغی
• انسداد در اثر زبان (زمانی که بیمار بیهوش است).
• تورم داخلی حلق در اثر سوختگیها، سوختگی در اثر آب جوش، نیش زدگی یا آنافیلاکسی
• آسیبهای صورت یا فک
• آسم
• فشار خارجی روی گردن (مثلاً در اثر دار آویختگی یا خفگی به دلیل فشرده شدن گلو ) بادام زمینی خشک که در تماس با مایعات بدن متورم میشود، به ویژه در کودکان کم سن و سال خطرناک است چون میتواند یکی از ۲ نایژه را مسدود کند. ارایهکننده کمکهای اولیه در موارد انسداد راه تنفسی باید فوراً وارد عمل شود؛ آماده باشید که در صورت توقف تنفس مصدوم یا بیمار، احیای تنفسی و ماساژ قفسه سینه را آغاز کنید.
تشخیص
• نمودهای هیپوکسی مثل تهرنگ خاکستری ـ آبی در لبها، نرمه گوشها و بستر ناخنها (سیانوز)
• اشکال در صحبت کردن و تنفس
• تنفس صدادار
• صورت قرمز و بادکرده
• نشانههای زجر از جانب بیمار (مثلاً به گلوی خود اشاره میکند یا به گردن خود چنگ میزند).
• باز شدن پرههای بینی
• سرفه خشک (بدون خلط) پایدار
اهداف
• خارج کردن عامل انسداد
• برگرداندن تنفس به حالت طبیعی
• فراهم کردن شرایط انتقال به بیمارستان
۱) در صورتی که انسداد خارجی است یا آنکه در دهان قابل مشاهده است، آن را برطرف کنید.
۲) اگر بیمار هوشیار است و تنفس طبیعی دارد، به وی اطمینان خاطر بدهید اما او را تحت نظر بگیرید. علایم حیاتی (سطح پاسخدهی، نبض و تنفس) را کنترل و ثبت کنید. آماده باشید تا در صورت لزوم، احیای تنفسی و ماساژ قفسه سینه را آغاز کنید.
۳) حتی اگر بهنظر میرسد که بیمار بهطور کامل بهبود یافته است، با یک پزشک تماس بگیرید یا بیمار را به بیمارستان منتقل کنید.
هشدار!
اگر بیمار بیهوش است، راه تنفسی را باز کنید و تنفس وی را کنترل کنید؛ آماده باشید تا درصورت لزوم، احیای تنفسی و ماساژ قفسه سینه را آغاز کنید. با مرکز اورژانس تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید.