به گزارش دیده بان حقوق حیوانات با سرد شدن هوا و بارش شدید برف در بسیاری از نقاط کشور، برخی علاقمندان به حیوانات اقدام به تغذیه دستی حیات وحش و حیات وحش شهری می کنند. در بسیاری از موارد این رفتار مبنای علمی نداشته و بر خلاف تصور افراد خوش قلب برای حیات وحش و حیات وحش شهری ضرر دارد.

ته مانده غذای انسان ها برای حیات وحش مناسب نیست
برخی دوستداران خوش قلب حیوانات از سر دلسوزی اما به اشتباه توصیه می کنند ته مانده غذا را برای حیات وحش در فضایی قرار دهید که برای حیوانات قابل مصرف باشد. بسیاری از موادی که به عنوان غذا به مصرف بشر می رسند (به خصوص در آشپزی ایرانی)، مواد تغییر یافته ای هستند که با انواع و اقسام ادویه ها، روغن ها، مخمر ها و طعم دهنده ها پخته شده اند که هر یک برای سلامت حیات وحش (اعم از غیر شهری و شهری) خطرساز است. هیچ یک از این خوراکی ها به خصوص به دلیل پخته شدن دارای مواد لازم و کافی برای تغذیه حیات وحش نبوده و منجر به سوء تغذیه حیوانات می شود. به علاوه بسیاری از مواد غذایی مثل روغن ها به خودی خود برای حیوانات مضرند و پس از حرارت دیدن دچار تغییرات شیمیایی می شوند که ماحصل آن برای حیوانات گاه مسموم کننده است.

تغییر رفتار حیات وحش و وابسته شدن به بشر
بشر برای تمام گونه های جانوری، دشمن شماره یک محسوب می شود و هیچ حیوانی به صورت طبیعی و وحشی به انسان نزدیک نمی شود. در اصول امدادی حیوانات یکی از نشانه های نیاز به آغاز امداد رسانی، فرار نکردن حیوان هنگام نزدیک شدن بشر است. حیات وحش قدرت تشخیص افراد خوش قلب و حیوان دوست از افراد حیوان آزار و شکارچیان را ندارند و در صورت وابسته شدن به بشر، در خطر نزدیک شدن به دسته خطرساز انسان هستند که نتیجه ای جز متضرر شدن حیوان ندارد. تغذیه دستی حیات وحش، منجر به دوستی غیر لازم و کاذب آنها با انسان می شود. به علاوه حیوانات جوان با تغذیه دستی، مهارت های زندگی طبیعی را نخواهد آموخت و در ادامه زندگی با مشکلات جدی مواجه خواهند شد.

غذیه دستی حیات وحش را جذب جوامع زیستی بشر می کند
حیات وحش همواره از در دسترس ترین منبع غذایی استفاده می کنند. تغذیه دستی حیات وحش منجر به جذب تعداد بیشتر و گونه های بیشتری از حیوانات به منبع غذایی می شود. این نزدیکی به خودی خود تعداد بیشتری از حیوانات را در معرض تقابل با بشر قرار می دهد. افزون بر این، نزدیکی حیات وحش به بشر برای تامین غذا گاه از سوی مردم با مفهوم خطر حمله حیوان وحشی، هار بودن حیوان یا خطر بیماری زایی برداشت می شود. این برداشت مفهومی جز مقابله نخواهد داشت و عمدتا در تقابل بشر – حیوان، این حیوان است که می بازد. افرادی که دارای اسلحه های بادی، خفیف و پی اس پی هستند نیز معمولا از حیات وحش در دسترس به عنوان سیبل نشانه روی استفاده می کنند.

حیات وحش نیازمند نوازش و عکس یادگاری نیست
در موارد متعددی مشاهده می شود تغذیه حیات وحش برای تهیه عکس های یادگاری با فاصله کم، انتشار در شبکه های اجتماعی و نمایاندن محبت و دوستی عمیق افراد با حیات وحش انجام می شود.
این شکل دوستی با حیوانات بیشتر در دسته «دوستی خاله خرسه» جای دارد! دوستی که در همه جای جهان نشانه خودخواهی بشر شمرده می شود و ارگان های رسمی حافظ حیات وحش مردم را از آن بر حذر می دارند و گاه با جرایم شدید قضایی با آن برخورد می کنند.

نزدیکی زیستمندان به هم گونه خود نیز خطرساز است
در بسیاری از گونه های حیات وحش، زندگی چند فردی صرفا در زمان جفت گیری و مستی یا نگهداری از بچه ها و جوان تر ها رخ می دهد. این روش طبیعی از تعامل و انتقال بیماری ها و همه گیر شدن آنها جلوگیری کرده و منجر به ادامه نسل حیوانات می شود. واضح است که جذب حیوانات پر تعداد به منابع غذایی مصنوعی، این ارتباط و بالطبع خطر انتقال بیماری را افزایش خواهد داد.

افزایش غیر طبیعی جمعیت زیستمندان طبیعت را از تعادل خارج می کند
تعداد زایش زیستمندان در طبیعت غالبا ارتباط مستقیم با میزان غذای طبیعی موجود دارد. تعداد حیواناتی که جان سالم به در خواهند برد نیز با میزان غذای موجود مرتبط است و این روش طبیعت برای ایجاد تعادل است. تامین منبع غذایی غیر طبیعی منجر به زادآوری بیشتر خواهد شد و جمعیت زیستمندان را به میزانی افزایش می دهد که منابع طبیعی غذایی برای انها وجود ندارد. نتیجه این بر هم خوردگی تعادل نیازمند توضیح نیست.

متضرر شدن پرندگان مهاجر از نمایش حیوان دوستی ما انسان ها
پرندگان مهاجر که سالانه برای چند ماه در جای جای ایران ما ساکن می شوند در خطر جدی تغذیه دستی قرار دارند. گاه نمایش های حیوان دوستی منجر به تغذیه آنها با انواع و اقسام آشغال مرغ و گوشت می شود و گاه با نان های حاوی مخمر و نمک و جوش شیرین از آنها پذیرایی می شود. گاه رژیم غذایی آنها در طول چند ماه فقط غلات است و گاه پفک و چیپس و ته دیگ ماکارونی و پلو خورشت قرمه سبزی می خورند! این مواد منجر به تشکیل چربی های غیر ضروری، افزایش وزن، تنبلی و وابستگی آنها به زندگی در جوار بشر می شود.پرندگان مهاجر در شرایط عادی گاه تا چند هزار کیلومتر پرواز می کنند و واضح است که پرنده سنگین وزن، تنبل یا مبتلا به سوء تغذیه نیازمند انرژی بیشتری برای طی این مسیر خواهد بود. گاه برای تامین غذای مازاد از گروه جدا می شود و گاه تاب مسیر مهاجرت را به دلیل وزن بلا ندارد و از گروه باز می ماند. باز ماندن از گروه برای یک پرنده مهاجر مفهومی جز مرگ نخواهد داشت. در کشورهای سردسیر و مبدا مهاجرت، تغذیه دستی و وجود منابع غذایی (ولو غذای مناسب) که ممکن است توسط حیوان دوستان تامین شود منجر به مهاجرت نکردن پرندگان می شود که این پرندگان با اولین موج سرما با مرگ دسته جمعی مواجه می شوند. به همین دلیل تغذیه پرندگان مهاجر از ممنوعیت های جدی زیست محیطی این کشورها محسوب می شود.

مراقب همسایه های خطرساز باشید!
گاه حیات وحش شهری به دلیل تعداد بالا در یک منطقه برای شهروندان به حیوان مزاحم تبدیل می شوند و تماس های زیادی وجود دارد که افراد خواهان کشتن یا زنده گیری و جابجایی حیوان مزاحم هستند. از آنجا که حیات وحش شهری نیز تمایزی بین افراد قایل نمی شوند گاه افراد خوش قلبی را که از فرط حیوان دوستی به آنها غذا می دهند با سایر همسایه ها اشتباه می گیرند و از سایرین انتشار غذا و لانه دارند. وجود این انتظار از افرادی که دچار حیوان ترسی هستند، وجود حیوان را دلیل صدمه دیدن مایملک خود می دانند، از آلوده شدن توسط حیوان ترس دارند یا به هر دلیل دیگر مایل به ورود حیوان به منزلشان نیستند قطعا به سود حیوان نخواهد بود. به علاوه گاه باقی مانده غذایی که برای حیوانات تامین می شود، محیط را از نظر ظاهری آلوده می کند و مقاومت در برابر همسایگان، منجر به دشمنی افراد جامعه با حیوانات می شود.

تغذیه صحیح چگونه است؟
موارد بالا در کشور ما به صورت مکرر تا کنون رخ داده، اما آیا تغذیه حیات وحش همواره به ضرر آنها است؟ تغذیه حیات وحش زمانی مجاز بوده و برای حیوان ضرر نخواهد داشت که:
بسیار کوتاه مدت و صرفا امدادی باشد.
با مواد غذایی صحیح برای هر گونه و با پیشگیری از سوء تغذیه انجام شود.
منجر به تغییر رفتار در حیات وحش نشود و منجر به اعتماد بی دلیل (دوستی ظاهری) حیوان به بشر نشود.
صرفا با هدف جلوگیری از مرگ دسته جمعی یک جمعیت انجام شود.
مورد تایید کارشناسان محیط زیست و زیست شناسان باشد.
با تماس و نزدیکی فیزیکی بشر – حیوان همراه نباشد.
منجر به دشمنی مردم، جامعه و مسوولان با حیوانات نشود.

برداشت از: پایگاه خبری دیده بان حقوق حیوانات